Negresco (Mignot & de Block)
Ik heb geen toegang tot de eigen bronnen van M&dB ik baseer me op de missienieuwsbrieven,
onder anderen aangedragen door de familie Habraken,
krantenartikelen en de door de werkgeversbril gekleurde
uitspraken in de in het RHC-e archief aanwezige omblaadjes.
Eindhovens dagblad 7 juli 1919:
De sigarenindustrie
We lezen in de Indische "Locomotief" een bericht uit Djokja meldende:
De heer Mignot firmant van Mignot en de Block te Eindhoven heeft aangevraagd een sigarenfabriek
op te mogen richten in de kampong Boeloe (Bulu) waarvoor het terrein en de gebouwen
gekocht worden van den Chinees Lie Kiem Tjoan.
Het terrein voor de sigaren fabriek was 5 bahoes (~3.5 hectare).
In 1921 verhuisde de fabriek naar de huidige plek in Baciro, waar onder de naam
Taru Martani
nog steeds tabaksartikelen worden geproduceerd.
De geschiedenis van Negresco is vooral de geschiedenis van Wilhelmus Cornelis Maria Habraken en de katholieke missie
in Djockjakarta het bedrijf Mignot & de Block was met nadruk een Katholiek bedrijf. Nog in de zestiger jaren
begon de werkdag met een weesgegroetje.
En zoals in "klatergoud" te lezen valt was het ook bij negresco gebruikelijk.
Wim Habraken was vrijgezel en 21 jaar toen hij in 1926
naar Nederlands Indië gestuurd werd.
Toen hij in 1956 naar Nederland ging om zijn zilveren huwelijksfeest te vieren, liet hij naar later
bleek zijn levenswerk in Indonesie achter.
28-12-1956 Pater R. van Thiel S.J.
speldt de Heer W.C.M. Habraken het ridderkruis van de orde van Sint Sylvester op.
(Sint Sylvester is een orde voor zeer verdienstelijke katholieke leken.)
Over de aanleiding van de start in Indië bestaat onduidelijkheid.
Volgens Klatergoud (1924) lag het initiatief bij Mignot die: "
... naar Java gekomen,
om eens te zien, of er geen mogelijkheid bestond,
ook in Indië een begin te maken met de sigarenindustrie."
Volgens het omblaadje bij het honderdjarig jubileum (1958) was het Aldolph (Antoine Louis Marie)
die het bedrijf stichtte en was Remi met echtgenote in 1923 bij de opening van het nieuwe fabrieksgebouw.
In 1950 bij het gouden jubileum van Remi werd hem de eer toegezwaaid.
Zo schreef het omblaadje ..op instignatie van de nederlandse regering..
Het feit dat er een innige verstrengeling bestond tussen M&dB en de Jezuïeten zal eerder de reden geweest zijn.
Zie verderop, in het engelse tekstfragment, de stelling dat de katholieke sigarenfabriek moest dienen
ter versterking van de Missie van de paters Jezuieten in Djocja.
Negresco is genoemd naar een beroemd hotel in Nice gebouwd in 1912.
Adolphus John overleed in Nice op 6 januari 1911, maar zijn kinderen zijn wel geweest
De Sigarenfabriek
Negresco te Djokjakarta.
Volgens een artikel uit 1924 van Fr. Sträter S.J. in "Klatergoud" missienieuwsbrief.
In het begin van het jaar 1919 ontmoette een Pastoor op dienstreis in een der grootere plaatsen
van Java's Oosthoek een der Heeren Mignot, mede-firmant der bekende sigarenfabriek Mignot & de Block
te Eindhoven. De Heer Mignot was, zoo vertelde hij, naar Java gekomen,
om eens te zien, of er geen mogelijkheid bestond,
ook in Indië een begin te maken met de sigarenindustrie.
...
Hij wilde in het klein beginnen, de werklieden geheel laten opleiden onder toezicht van twee
Europeesche vaklui, en dan langzamerhand tot een grootindustrie over gaan.
...
Een billijk loon werd den Javaanschen werknemers toegezegd en den 1sten Juli 1919
werd de fabriek geopend.
(In een gehuurd woonhuis.) Het aanvangs-personeel bestond uit 25 personen,
verdeeld in poppenmakers, sigarenmakers, kistjesmakers, plakkers enz.
...
Om den zoo noodzakelijken zegen van God over de onderneming te doen neerdalen,
was van het begin af bepaald, dat de fabriek in "het teeken van het katholicisme" zou staan.
Daarom was vastgesteld, dat het dagelijksche werk zou beginnen met een kort
gemeenschappelijk morgengebed, waarbij de mandoer (baas) zou voorbidden;
van tijd tot tijd zou onder het werk ook nog even gebeden worden,
terwijl om 12 uur 's middags en om 5 uur 's avonds de arbeid zou
beëindigd worden met het bidden van den Angelus.
...
Op het einde van het jaar 1920 was de eerste fabriek gereed.
Uit de missienieuwsbrief, de krant en het omblaadje wordt meestal niet duidelijk wie
"een der Heeren Mignot, mede-firmant" is en hoe vaak een der heeren in indonesie is geweest.
Wel dat in 1924 de 41 jarige Eugene Adolf Jeanette Marie Mignot samen met zijn
24 jarige echtgenote Elisabeth Le Brun met wie hij twee jaar getrouwd was,
bijna zeven maanden in Djokja verbleef. De fabriek had toen 400 arbeiders.
Ook in "
Catholics in Indonesia
1808-1942: A Documented History
Door Karel Steenbrink,Paule Maas" wordt het voorbeeld van negresco voor de katholieke missie aangehaald.
In 1923/1924 is begonnen met de bouw van een sigarettenfabriek door
Paulus van Houts die eerst drie jaar in de leer was geweest bij Caravellis in Brussel.
Foto uit 1918
Met hoed Adolphe Antoine Louis Marie Mignot in die periode de belangrijkste directeur van Mignot & de Block
en directeur van Caravellis daarboven Paulus van Houts een van de vier
tabakkkers van Houts.
Het gezamenlijke personeel van Negresco in de periode 1930-1936.
In het midden W.C.M. Habraken (31-5-1905/17-2-1957)en A. Habraken-Franssen.
Vermeld op de gezinskaart van Remi:
28-1-1936 heeft vuurwapen met vermelding DRON
19-9-1929 buitenlandse pas verstrekt.
De reis in 1929 van Amsterdam naar Tandjong Priok duurde een maand van 8-10-1929 tot 8-11-1929.
Op 25-12-1929 vertrok hij met de "SS Juliana" van Batavia terug naar Amsterdam.
Reisduur op de boot 2 maanden verblijf in Ned-Indië bijna 8 weken; vier en een halve maand uit en thuis.
Op 16-9-1931 werd hem weer een buitenlandse pas verstrekt
Remi was in de 50 toen hij voor de tweede maal in Indonesië was.
Een van deze twee paspoorten zal hij toen gebruikt hebben.)
De vooroorlogse directeur W.Habraken van N.V. Negresco schreef in 1950 in zijn artikel voor de
uitgave van het "omblaadje" bij het vijftigjarig jubileum van Remi Mignot:". . .dat, wanneer
wij in den Souvereinen Staat
van Indonesie welkom zijn en met den opbouw van Negresco weer kunnen beginnen, de grondslag hiervoor
gelegd is door den Heer Remi Mignot, . . .Bij de Japanse inval in Indonesie hadden ruim 1500
mensen een goed bestaan bij de N.V. Negresco..."
Bij de viering van het jubileum was Habraken alweer in de fabriek in Djokjakarta waar hij temidden
van het Indisch personeel de heer Remi 'radiographisch' toesprak.
Wilhelmus Cornelis Maria Habraken, Kwartelstraat 10, Eindhoven, is geboren op 31-05-1905 in Eindhoven,
zoon van Wilhelmus Hendricus Franciscus Habraken en Elisabeth Cornelia Bodenstaff.
Beroep: Directeur Sigarenfabriek Negresco N.V.
Wilhelmus trouwde, 26 jaar oud, op 24-12-1931 in Eindhoven met Angelina Josephina Franssen,
Gestelsestraat 63, Eindhoven,
25 jaar oud. Angelina is geboren op 22-09-1906 in Roermond.
Ze vertrokken na hun huwelijk naar
Djokjakarta, Indonesie [bron: BS Eindhoven Deel 30k Jaar 1931 Akte 765 ]
Twee foto uit de WIKICOMMONS COLLECTIE van het TROPENMUSEUM (Koninklijk Instituut vd Tropen)(KIT)
This file is licensed under the Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported license.
Attribution: Tropenmuseum of the Royal Tropical Institute (KIT)
Negresco en La Semeuse op de Jaarbeurs in Bandoeng. (La Semeuse is een M&dB merk.)
Het Paviljoen van Negresco op de jaarbeurs.
Negresco genationaliseerd
Index Mignot & de Block
